Hacı bektaş veli

Hacı Bektaşi Veli

Hacı Bektaş Veli, XIII. yüzyılda yaşamış büyük Türk düşünürü ve mutasavvıfıdır. Asıl adı Bektaş’tır. Sonradan Hacı Bektaş Veli olarak tanınmış ve anılmıştır. Hayatı hakkında kaynaklarda ayrıntılı bilgiler bulunmamaktadır. Tahminen 1209 yılında Horasan’ın Nişabur kentinde doğduğu belirtilmektedir. Moğol İstilası sebebiyle Anadolu’ya göç eden Horasan erenleri arasında yer almıştır. 1271 yılında Nevşehir’e bağlı Sulucahöyük kasabasında (bugünkü Hacıbektaş ilçesinde) vefat etmiştir. En önemli eseri Makâlât adını taşır.

Hacı Bektaş Veli’nin geldiği dönemde Anadolu’da halk zor durumdaydı. Anadolu Selçuklu Devleti’nde taht kavgaları ve parçalanmalar başlamış; siyasi, ekonomik ve kültürel düzen bozulmaya yüz tutmuştu. Horasan erenleriyle birlikte Anadolu’ya gelen Hacı Bektaş Veli, Antep ve Maraş’tan sonra Sivas’a uğramış, Kırşehir’e gelerek Sulucahöyük’e (bugünkü Hacıbektaş) yerleşmiştir. Burada düşünce ve felsefesini geliştirip yaymış, fikirleri ve sohbetleriyle geniş halk kitleleri üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Kısa zamanda tüm Anadolu’da tanınmış, görüşleri kalabalık halk kitlelerince benimsenmiştir. Onun felsefesi ve tasavvuf anlayışına dayalı olarak Bektaşi tarikatı ortaya çıkıp yaygınlaşmıştır. Hacı Bektaş Veli’nin sohbetinde ve dergâhında yetişen müritler Anadolu’nun dört bir yanına dağılmış, hocalarının görüşlerini halk arasında yaymışlardır

Hacı Bektaş Veli bir Türkmen şeyhi olarak hem kendi cemaatine önderlik etmiş hem de Ürgüp yöresinde yaşayan Hristiyanlarla sıkı ilişkiler kurup onların İslam dinini benimsemesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca Şaman inancına mensup Moğolların İslam’ı benimsemeleri için de çaba harcamıştır.